Zwerfhonden: het probleem en de oplossing

Volgens gegevens van de World Health Organization (WHO) vóór 2021, wordt geschat dat er wereldwijd ongeveer 200 miljoen zwerfhonden zijn.

Zwerfhonden zijn een probleem omdat ze vaak lijden aan ziekten en ondervoeding en een gevaar vormen voor de volksgezondheid. Ze kunnen bijten en verwonden veroorzaken, en kunnen ook gevaarlijke ziekten overbrengen op mensen en andere dieren, zoals hondsdolheid en parasieten.

In dit artikel lees je hoe groot het probleem van zwerfhonden wereldwijd is en hoe Nederland als land het laagste aantal zwerfhonden heeft.

Wat zijn zwerfhonden?

Een zwerfhond is een hond die geen eigenaar heeft en op straat leeft. Zwerfhonden worden ook wel zwervende of straathonden genoemd. Ze zijn vaak afhankelijk van menselijk afval of andere bronnen van voedsel en water om te overleven.

Waar zijn de meeste zwerfhonden?

Zwerfhonden worden gevonden in veel verschillende delen van de wereld, maar komen vaak voor in ontwikkelingslanden waar de populatie van straathonden groot is en waar geen effectieve programma’s voor sterilisatie en adoptie bestaan.

Hier is een tabel met geschatte aantallen zwerfhonden in enkele landen, gebaseerd op beschikbare informatie.

Land	Geschat aantal zwerfhonden
Verenigde Staten	3.3 miljoen
India	30 miljoen
Rusland	2 miljoen
Brazilië	20 miljoen
Roemenië	600.000
Spanje	150.000
Italië	700.000
Griekenland	1 miljoen
Mexico	18 miljoen
Turkije	1.2 miljoen

Waarom vormen zwerfhonden een probleem?

Zwerfhonden vormen een probleem om verschillende redenen, zowel voor de honden zelf als voor de mensen en het milieu. Enkele van de belangrijkste problemen zijn:

1. Ziekteoverdracht: Zwerfhonden kunnen ziektes en parasieten verspreiden, zoals hondsdolheid, leptospirose, en wormen, die zowel voor mensen als voor andere dieren gevaarlijk kunnen zijn. Hondsdolheid is bijzonder zorgwekkend, aangezien het dodelijk is voor zowel honden als mensen als het niet tijdig wordt behandeld. India heeft meer dan 30 miljoen zwerfhonden en meer dan 20.000 mensen sterven jaarlijks aan hondsdolheid.
2. Overbevolking: Zwerfhonden reproduceren meestal ongecontroleerd, wat leidt tot overbevolking en verhoogde concurrentie voor beperkte voedselbronnen. Dit kan leiden tot ondervoeding en verslechtering van de gezondheid van de honden.
3. Dierenwelzijn: Zwerfhonden leven vaak onder slechte omstandigheden, met beperkte toegang tot voedsel, onderdak en medische zorg. Ze zijn vatbaar voor ziektes, verwondingen en mishandeling door mensen.
4. Openbare veiligheid: Zwerfhonden kunnen een gevaar vormen voor de openbare veiligheid, aangezien ze betrokken kunnen zijn bij bijtincidenten, verkeersongevallen en schade aan eigendommen.
5. Milieuvervuiling: Zwerfhonden kunnen bijdragen aan milieuvervuiling door het verspreiden van afval en het vervuilen van waterbronnen met uitwerpselen en urine.
6. Negatieve impact op lokale fauna: Zwerfhonden kunnen een bedreiging vormen voor inheemse dieren door predatie, het verspreiden van ziektes en het verstoren van ecosystemen.
7. Economische last: Zwerfhonden kunnen een financiële last zijn voor lokale overheden en gemeenschappen, die middelen moeten besteden aan het beheersen van de zwerfhondenpopulatie, het opruimen van vervuiling en het behandelen van gezondheidsproblemen die verband houden met zwerfhonden.

Hoe werd Nederland het eerste land zonder zwerfhonden?

Nederland wordt beschouwd als een van de eerste landen ter wereld die erin slaagden om het probleem van zwerfhonden effectief aan te pakken en te verminderen. Dit werd bereikt door middel van een aantal initiatieven en maatregelen die gericht waren op het bevorderen van verantwoord huisdierenbezit en het voorkomen van het ontstaan van zwerfhonden.

Verplichte registratie

Een belangrijke factor die heeft bijgedragen aan het verminderen van het aantal zwerfhonden in Nederland is de verplichte identificatie en registratie van honden. Sinds 1992 moeten alle honden in Nederland worden gechipt en geregistreerd bij een centrale databank. Dit maakt het gemakkelijker om eigenaren van achtergelaten honden op te sporen en hen verantwoordelijk te houden voor het welzijn van hun huisdieren.

Aanmoedigen van adoptie

Een ander belangrijk initiatief dat bijdroeg aan het verminderen van het aantal zwerfhonden in Nederland was het bevorderen van adoptie en het verminderen van het fokken van honden. Veel Nederlandse asielen en dierenwelzijnsorganisaties werken samen om adoptiecampagnes te promoten en het publiek aan te moedigen om zwerfhonden te adopteren in plaats van te kopen bij fokkers of dierenwinkels.

Sterilisatie en castratie programma’s

Daarnaast werken lokale overheden en gemeenschappen samen om zwerfhondenproblemen aan te pakken en te voorkomen. Dit omvat onder meer het bieden van opvang en medische zorg aan zwerfhonden, het uitvoeren van sterilisatie- en castratieprogramma’s om de populatie van zwerfhonden te verminderen en het aanpakken van de oorzaken van het probleem, zoals verwaarlozing en misbruik van huisdieren.

Als gevolg van deze en andere maatregelen heeft Nederland nu een van de laagste aantallen zwerfhonden ter wereld en wordt het beschouwd als het eerste land zonder zwerfhonden. Hoewel er nog steeds af en toe zwerfhonden worden gevonden, zijn er in Nederland geen grote populaties van zwerfhonden meer en worden de meeste gevonden honden snel geïdentificeerd en teruggebracht naar hun eigenaren of geadopteerd door nieuwe gezinnen.

Veelgestelde vragen over zwerfhonden